Al verschillende jaren mag ik als raadslid het gemeentebestuur, raad en college van Coevorden vertegenwoordigen bij de 4 mei herdenking. Dat doe ik graag, want ook ik ben van mening dat het herdenken op 4 mei belangrijk is. Ook 80 jaar na dato.
Het memorandum van het van het Nationaal comité 4 en 5 mei is helder: “herdenken we allen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië, als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna.” Vaak worden hier ook termen als oorlogsgeweld, honger en uitputting aan toegevoegd.
Ik hoef geen toelichting te geven op wat we allemaal weten. Ik constateer ook dat er een blijvende ontwikkeling is in wíe en wát we op 4 mei herdenken. Het memorandum is verschillende keren aangepast, en dat is ook goed, want daarmee is het een ‘levend document’.
De afdeling communicatie van de gemeente Coevorden verzorgt altijd een toespraak die de sprekers namens het gemeentebestuur kunnen gebruiken. Daarbij is ruimte om er een meer persoonlijke invulling aan te geven. Ik maak daar altijd gebruik van, en tracht daarbij een ‘lokale toevoeging’ te verwerken. Deze is altijd neutraal en niet politiek van aard.
Voor het eerst sinds ik meewerk aan de 4 mei herdenking ontstond er een persoonlijk dilemma.
Hoe kan ik voorbij gaan aan wat er nu in Gaza gebeurt waar de regering van Israël voor verantwoordelijk is.
Ik voel, net als veel Nederlanders, een diepe verbondenheid met Israël vanuit de geschiedenis. Diezelfde geschiedenis die tot het ontstaan van Israël heeft geleid.
Mijn verwachting is dat juist Israël, vanuit dat historisch besef, verantwoordelijkheid neemt in het voorkomen van al het leed wat we nu in Gaza zien.
Elke vergelijking met de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog gaat mank. Maar ik zie wel overeenkomsten waar het om de schending van mensenrechten en lijden van burgers gaat. Waar we worden geconfronteerd met oorlogsgeweld, honger en uitputting. Ook zien we mensen die geraakt worden door verlies, trauma en ontheemding.
Daar waar de Nationale regering zich niet uitspreekt tegen wat er in Gaza gebeurd, daar waar er zelfs geen rode lijn is tegen alles wat de regering Nethanyahu doet in Gaza, vind ik dat het gemeentebestuur niet mag wegkijken. Helaas is het mij in Coevorden niet gelukt de collega’s en het college ervan te overtuigen hier bij stil te staan bij de 4 mei herdenkingen in onze gemeente.
Voor wie vindt dat we de ‘actualiteit’ moeten weghouden bij de 4 mei herdenking noem ik hier de uitdrukking: “Nooit weer”.
Dat staat voor een wens of een belofte dat de verschrikkingen uit het verleden zich nooit meer mogen herhalen. Als de 4 mei herdenking níet het moment is om hier aandacht voor te vragen, wanneer is het dan wél het juiste moment?
Dat ik, gelukkig, niet de enige ben die geplaagd wordt door het dilemma, mag blijken uit het feit dat in Den Haag ‘4 mei inclusief’ wordt georganiseerd. Hier worden alle slachtoffers herdacht van genocide, oorlog, vervolging en onderdrukking; mede door toedoen of nalaten van de Nederlandse overheid.
Jerry Stoker, raadslid gemeente Coevorden
Fractievoorzitter PAC
